Durven wij als opvoeders, begeleiders, ons te laten verrassen door de kennisvolheid van kinderen?
Het vraagt bewustzijn van ons volwassenen om kinderen van deze tijd de juiste vragen te stellen. Vragen zodat ze zich uitgenodigd voelen om zichzelf te laten zien en bij te dragen aan een betekenisvolle samenleving.
In mijn beleving zijn er onterechte veronderstellingen met betrekking tot jongeren. De meningen dat ze lui zijn, geen gezag dulden, respectloos zijn, zijn met name gebaseerd op dat wij jongeren meten met de maatstaven van vroeger. En de normen en waarden van vroeger gaan niet meer op in deze tijd. Kinderen van deze tijd vragen om het begrip “holding space”.
Holding space betekent: liefdevol ruimte open houden, zodat de ander de weg naar groei of de oplossing van een probleem, zelf kan vinden. Ruimte die leeg is, zodat hij met nieuwe dingen gevuld kan worden. Je kan zeggen een liefdevolle ruimte waarin er aandacht is om te groeien en te bloeien. In die ruimte passen geen aannames, oordelen, overtuigingen… Enkel open vragen, nieuwsgierigheid en een diep vertrouwen in de ander.
Elk kind komt op de wereld met essentiële gaven. Kinderen zijn de volgende stap in evolutie en komen daarmee nieuwe dingen, nieuw bewustzijn brengen. Als we dit willen plaatsen in onze (oude) tijdsgeest met de daarbij horende gedachtenstructuren gaat het wringen.
De tijdsgeest waar we uitkomen kenmerkt zich door ons verlangen houvast te vinden.
We werden opgevoed in een tijd waarbij het gewoon was gehoorzaam te zijn aan mensen die in gezag boven ons stond. Hiermee hebben we een lange tijd de autoriteit buiten ons geplaatst. Of de autoriteit nu God, de kerk, de leerkracht of de ouder is. Zij wisten het beter dan….
Een andere belangrijke waarde was studeren en iets opbouwen voor later. Waardering, erkenning en veiligheid hebben we gezocht in het behalen van een diploma, verkrijgen van geld of materie. Daarmee was het (onbewuste) signaal: wat we kunnen is belangrijker dan wie we zijn.
Dit zijn maar een paar voorbeelden waarin de verschuiving naar een nieuwe tijd zichtbaar wordt. De jongeren die ik ontmoet hebben wel degelijk respect voor anderen, maar plaatsen de autoriteit niet meer buiten zichzelf. Ze willen zelf nadenken, eigen oplossingen bedenken die passen binnen de snel veranderende wereld waarin ze leven. Er ontstaat een verlangen naar te mogen Zijn en willen daarop graag worden aangesproken. Er is een onverdeelde aandacht gericht op het Zelf, maar niet vanuit egoïsme, zoals er soms wordt aangenomen, maar ik zou het eerder omschrijven als bezield individualisme.
In de begeleiding van jongeren, in een project waarbij het ging om een andere manier van samenleven, ontdekte ik dat hun handelen voortkomt uit een kennisvolheid die gewoon in ze zit. In dit project wat hun werkelijk aanging was er geen dwang van ego, iets willen bewijzen, maar een ontspannen natuurlijk handelen. Zoals een jongen zei: “gewoon doen waar je een glimlach van op je gezicht krijgt, dan weet je dat je goed bezig bent”. Je hoeft je niet in te spannen, niet je best te doen. Dat raakt een diep verlangen…. maar onze maatschappij is nog niet zo ver. Nog niet. Maar in het “ruimte houden” voor de briljantie van kinderen maakt de weg vrij voor nieuwe oplossingen voor de complexe vraagstukken in onze wereld zoals bijvoorbeeld: duurzaamheid.